Een erkende onroerenderfgoedgemeente (OEG) kan zelfstandig bepaalde taken en verantwoordelijkheden overnemen van de Vlaamse overheid. Op die manier moet erfgoedzorg beter op lokale noden en behoeften afgestemd
Gemeenten beslissen zelf
Gemeenten die veel belang hechten aan onroerend erfgoedzorg en hierbij zelf de touwtjes in handen willen nemen kunnen een erkenning vragen als onroerend erfgoedgemeenten. Dit betekent dat zij bepaalde verantwoordelijkheden en taken overnemen van de Vlaamse overheid.
Dit betekent dat burgers, bedrijven of de gemeente zelf zich voor bepaalde zaken niet meer tot de Vlaamse overheid moeten wenden, maar dat die op lokaal niveau zelfstandig beslist kunnen worden. Op die manier moet de kloof tussen overheid en de burger kleiner worden en krijgen de gemeentebesturen controle op wat van lokaal belang is.
In tegenstelling tot een intergemeentelijke onroerenderfgoeddienst (IOED) hoeft er geen nieuwe organisatie of dienst te worden opgericht. Het is immers de individuele gemeente die de erkenning als OEG krijgt. Wel moet de OEG voor het mogen uitvoeren van bepaalde taken aantonen dat het specifieke expertise in huis heeft. Een onroerend erfgoeddienst die deel uitmaakt van een erkende IOED kan hier voor die expertise beroep op doen. In ruil kan de IOED dan meer subsidie krijgen en dus meer expertise uitbouwen.
Wat doet een onroerend erfgoedgemeente concreet?
Hier zijn enkele situaties waarbij je als burger, vereniging, bedrijf of gemeentelijke dienst met een erkende onroerend erfgoedgemeente in contact kan komen:
Bekrachtigen van een archeologienota
Wanneer je een huis, kantoorgebouw, schuur, etc. wil bouwen, dan moet je in sommige gevallen eerst verplicht een archeologisch vooronderzoek laten uitvoeren. Een archeoloog gaat dan na of op je bouwterrein kansen zijn op archeologisch vondsten. Het resultaat van dit onderzoek, de zogenaamde archeologienota, moet je aan het agentschap onroerend erfgoed van de Vlaamse overheid voorleggen. Wanneer die geen bezwaren opwerpt, wordt die
nota 'bekrachtigd' en kan je bij je gemeente een vergunning aanvragen. Woon je in een erkende onroerenderfgoedgemeente, dan moethet gemeentbestuur zelf de archeologienota bekrachtigen.
Behandelen van de melding van een archeologisch vooronderzoek met ingreep in de bodem
In sommige gevallen kan een archeologisch vooronderzoek beperkt blijven tot louter een bureauonderzoek. Soms moet de archeoloog ook op het terrein een beperkt onderzoek voeren, bv. met boringen of proefsleuven. Dit zogenaamde archeologisch vooronderzoek met ingreep in de bodem moet je eerst melden bij het agentschap onroerend erfgoed. Woon je echter in een erkende onroerenderfgoedgemeente, dan moet de gemeentebestuur zelf
die melding behandelen.
Behandelen van de melding van een archeologische opgraving
Uit een vooronderzoek kan blijken dat een volwaardige archeologische opgraving noodzakelijk is. Die mag enkel uitgevoerd worden door een erkende archeoloog na de bekrachtiging van de archeologienota (zie hierboven). Je moet de archeologische opgraving ook melden bij het Agentschap onroerend erfgoed. Woon je echter in een erkende onroerenderfgoedgemeente, dan moet je enkel bij je gemeentebestuur terecht.
Toelating geven voor handelingen aan of in beschermde goederen
Ben je eigenaar van een onroerend goed dat beschermd is dan moet je voor sommige handelingen aan of in dat goed eerst een toelating krijgen. Die toelating moet je vragen bij het Agentschap onroerend erfgoed, tenzij je goed in een erkende onroerend erfgoedgemeente gelegen is. In dat geval moet je de toelating bekomen van het gemeentebestuur.
Wil je weten voor welke zaken je precies bij een onroerend erfgoedgemeente terecht moet, contacteer dan je gemeentebestuur.
Gemeenten die veel belang hechten aan onroerend erfgoedzorg en hierbij zelf de touwtjes in handen willen nemen kunnen een erkenning vragen als onroerend erfgoedgemeenten. Dit betekent dat zij bepaalde verantwoordelijkheden en taken overnemen van de Vlaamse overheid.
Dit betekent dat burgers, bedrijven of de gemeente zelf zich voor bepaalde zaken niet meer tot de Vlaamse overheid moeten wenden, maar dat die op lokaal niveau zelfstandig beslist kunnen worden. Op die manier moet de kloof tussen overheid en de burger kleiner worden en krijgen de gemeentebesturen controle op wat van lokaal belang is.
In tegenstelling tot een intergemeentelijke onroerenderfgoeddienst (IOED) hoeft er geen nieuwe organisatie of dienst te worden opgericht. Het is immers de individuele gemeente die de erkenning als OEG krijgt. Wel moet de OEG voor het mogen uitvoeren van bepaalde taken aantonen dat het specifieke expertise in huis heeft. Een onroerend erfgoeddienst die deel uitmaakt van een erkende IOED kan hier voor die expertise beroep op doen. In ruil kan de IOED dan meer subsidie krijgen en dus meer expertise uitbouwen.
Wat doet een onroerend erfgoedgemeente concreet?
Hier zijn enkele situaties waarbij je als burger, vereniging, bedrijf of gemeentelijke dienst met een erkende onroerend erfgoedgemeente in contact kan komen:
Bekrachtigen van een archeologienota
Wanneer je een huis, kantoorgebouw, schuur, etc. wil bouwen, dan moet je in sommige gevallen eerst verplicht een archeologisch vooronderzoek laten uitvoeren. Een archeoloog gaat dan na of op je bouwterrein kansen zijn op archeologisch vondsten. Het resultaat van dit onderzoek, de zogenaamde archeologienota, moet je aan het agentschap onroerend erfgoed van de Vlaamse overheid voorleggen. Wanneer die geen bezwaren opwerpt, wordt die
nota 'bekrachtigd' en kan je bij je gemeente een vergunning aanvragen. Woon je in een erkende onroerenderfgoedgemeente, dan moethet gemeentbestuur zelf de archeologienota bekrachtigen.
Behandelen van de melding van een archeologisch vooronderzoek met ingreep in de bodem
In sommige gevallen kan een archeologisch vooronderzoek beperkt blijven tot louter een bureauonderzoek. Soms moet de archeoloog ook op het terrein een beperkt onderzoek voeren, bv. met boringen of proefsleuven. Dit zogenaamde archeologisch vooronderzoek met ingreep in de bodem moet je eerst melden bij het agentschap onroerend erfgoed. Woon je echter in een erkende onroerenderfgoedgemeente, dan moet de gemeentebestuur zelf
die melding behandelen.
Behandelen van de melding van een archeologische opgraving
Uit een vooronderzoek kan blijken dat een volwaardige archeologische opgraving noodzakelijk is. Die mag enkel uitgevoerd worden door een erkende archeoloog na de bekrachtiging van de archeologienota (zie hierboven). Je moet de archeologische opgraving ook melden bij het Agentschap onroerend erfgoed. Woon je echter in een erkende onroerenderfgoedgemeente, dan moet je enkel bij je gemeentebestuur terecht.
Toelating geven voor handelingen aan of in beschermde goederen
Ben je eigenaar van een onroerend goed dat beschermd is dan moet je voor sommige handelingen aan of in dat goed eerst een toelating krijgen. Die toelating moet je vragen bij het Agentschap onroerend erfgoed, tenzij je goed in een erkende onroerend erfgoedgemeente gelegen is. In dat geval moet je de toelating bekomen van het gemeentebestuur.
Wil je weten voor welke zaken je precies bij een onroerend erfgoedgemeente terecht moet, contacteer dan je gemeentebestuur.
Overzicht van de erkende onroerend erfgoedgemeenten (OEG's)
Vlaanderen telt intussen 19 erkende onroerend erfgoedgemeenten, dat is slechts 6% van de Vlaamse gemeenten.
Onder de kaart vind je de volledige actuele lijst met de erkende onroerenderfgoedgemeentes en een link naar hun website.
Veel van deze OEG's worden in hun taken ondersteund door een intergemeentelijke onroerenderfgoeddiensten (zie: wat is een IOED?). Je kan dus ook steeds bij de IOED terecht voor meer informatie.
(TIP: zoek je gemeente in de lijst met de toetsencombinatie 'ctrl + F')
Onder de kaart vind je de volledige actuele lijst met de erkende onroerenderfgoedgemeentes en een link naar hun website.
Veel van deze OEG's worden in hun taken ondersteund door een intergemeentelijke onroerenderfgoeddiensten (zie: wat is een IOED?). Je kan dus ook steeds bij de IOED terecht voor meer informatie.
(TIP: zoek je gemeente in de lijst met de toetsencombinatie 'ctrl + F')
Baarle-Hertog
Website gemeente: www.baarle-hertog.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Noorderkempen (www.erfgoednoorderkempen.be)
Beernem
Website: www.beernem.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Raakvlak (www.raakvlak.be)
Beerse
Website: www.beerse.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Noorderkempen (www.erfgoednoorderkempen.be)
Bekkevoort
Website: www.bekkevoort.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst WinAr (www.winar.be)
Brecht
Website: www.brecht.be
Haacht
Website: www.haacht.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst WinAr (www.winar.be)
Holsbeek
Website: www.holsbeek.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst WinAr (www.winar.be)
Kasterlee
Website: www.kasterlee.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Noorderkempen (www.erfgoednoorderkempen.be)
Koksijde
Website: www.koksijde.be/onroerenderfgoedgemeente
Kontich
Website: www.kontich.be
Leuven
Website: www.leuven.be
Oud-Turnhout
Website: www.oud-turnhout.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Noorderkempen (www.erfgoednoorderkempen.be)
Rijkevorsel
Website: www.rijkevorsel.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Noorderkempen (www.erfgoednoorderkempen.be)
Riemst
Website: www.riemst.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Oost (www.ioedoost.be)
Rotselaar
Website: www.rotselaar.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst WinAr (www.winar.be)
Turnhout
Website: www.turnhout.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Noorderkempen (www.erfgoednoorderkempen.be)
Voeren
Website: www.voeren.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Oost (www.ioedoost.be)
Vosselaar
Website: www.vosselaar.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Noorderkempen (www.erfgoednoorderkempen.be)
Zonnebeke
Website: www.zonnebeke.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst CO7 (http://www.erfgoedcelco7.be/
Website gemeente: www.baarle-hertog.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Noorderkempen (www.erfgoednoorderkempen.be)
Beernem
Website: www.beernem.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Raakvlak (www.raakvlak.be)
Beerse
Website: www.beerse.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Noorderkempen (www.erfgoednoorderkempen.be)
Bekkevoort
Website: www.bekkevoort.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst WinAr (www.winar.be)
Brecht
Website: www.brecht.be
Haacht
Website: www.haacht.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst WinAr (www.winar.be)
Holsbeek
Website: www.holsbeek.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst WinAr (www.winar.be)
Kasterlee
Website: www.kasterlee.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Noorderkempen (www.erfgoednoorderkempen.be)
Koksijde
Website: www.koksijde.be/onroerenderfgoedgemeente
Kontich
Website: www.kontich.be
Leuven
Website: www.leuven.be
Oud-Turnhout
Website: www.oud-turnhout.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Noorderkempen (www.erfgoednoorderkempen.be)
Rijkevorsel
Website: www.rijkevorsel.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Noorderkempen (www.erfgoednoorderkempen.be)
Riemst
Website: www.riemst.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Oost (www.ioedoost.be)
Rotselaar
Website: www.rotselaar.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst WinAr (www.winar.be)
Turnhout
Website: www.turnhout.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Noorderkempen (www.erfgoednoorderkempen.be)
Voeren
Website: www.voeren.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Oost (www.ioedoost.be)
Vosselaar
Website: www.vosselaar.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst Noorderkempen (www.erfgoednoorderkempen.be)
Zonnebeke
Website: www.zonnebeke.be
De gemeente wordt in deze taak ondersteund door de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst CO7 (http://www.erfgoedcelco7.be/